ایستگاه تاریخ/ تاکسیرانی ایران در آبادان؛ جویدر

تاکسیرانی ایران ( جویدر) در آبادان

از جاسم عیدانی

این نوشته را که می‌نویسم و به مکتوبات تاریخ آبادان اضافه می‌کنم از سر صدق و وفا است و مقصود آن است  تا نسل کنونی و ایندگان بدانند چگونه و به چه زحمت شهر رو به ابادانی رفت.  

تاکسیرانی ایران  توسط جادرحدیده طرف قرارداد پالایشگاه آبادان درسال ۱۳۳۹ درمنطقه بوارده شمالی تاسیس شد. در سال ۱۳۴۲ به منطقه بریم  روبروی باشگاه گلستان جنب ساختمان اداره مخابرات مرکز بریم منتقل شد. این تاکسیرانی وظیفه  تامین خودرو سواری  برای ایاب ذهاب ساکنین مناطق بریم وبوارده وادارات تابعه پالایشگاه آبادان را برعهده داشت. 

این واحد کوچک به تدریج بزرگ شد و توانست بیش از صد و بیست نفر از شهروندان آبادان را بکار گیرد. 

من در دیماه ۱۳۵۳ در تاکسیرانی بعنوان اپراتور مشغول بکار شدم، کلیه درخواستها را تنظیم می‌کردم و بوکینگ دریافتی از امور مسافرت با رعایت اولویت ها  به رانندگان تحویل می‌دادم. همآهنگ کننده بودم و اجازه تخلف از برنامه‌ها را نمی‌دادم. هیچ اجحاف و تقلبی را بر نمی‌تافتم. 

گاهگاهی با مشتریان  دوستی می‌کردم و این طبیعت کارم بود. فهرستی از انان هنوز به خاطر دارم.

اکنون که خاطراتم را می‌نویسم گویا همین دیروز بود با دکتر شاپور پزشک ساکن منزل ۶۱۷ بریم صحبت می‌کردم. چقدر زود دیر می‌شود و زمان می‌گذرد و ما چقدر غافل از چرخه تاریخ بودیم و هستیم.  چهره اش در ذهنم حک شده و هنور پس از چهل و اندی سال گفتگوهای فیمابین را به یاد دارم.  همین جا یادش را گرامی‌می‌دارم.  

در تشریح سازمان تاکسیرانی ایران باید به چند نکته اشاره کنم.  امور مسافرت حلقه وصل تاکسیرانی با شرکت بود. واحد امور مسافرت درخواست‌ها را به تاکسیرانی اطلاع می‌داد. همه چیز بر اساس برنامه بود.  

  هزینه ایاب ذهاب وتامین خودروهای سواری برون شهری طبق قرارداد با تنظیم صورت وضعیت ماهیانه دریافت میشد لیکن هزینه تامین خودرو برای ساکنین بریم وبوارده (استفاده شخصی)،   نقدا دریافتمی‌گردید. هزینه‌ها از پیش تعیین شده بود و کسی حق سرکشی نداشت. شماره تلفن های تاکسیرانی درسال پنجاه وسه  ۳۱۰۳۳ و  ۳۲۰۷۰ بود.

 تعداد کارکنان اداری تاکسیرانی بین پانزده تا بیست نفر بود. نزدیک به  بیست نفرراننده خودرو سواری برون شهری و بیش از شصت نفر با  خودرو سواری درون شهری بطور شبانه روز  وظائف خود را  بطور دقیق انجام میدادند. 

تنوع خودروها و راننده‌ها جالب بود از پیکان و آریا  تا بیوک و شورلیت امریکایی و ایرانی و مینی بوس در تاکسیرانی خدمت می‌کردند. 

چند خودرو کولر دار امریکایی  برای ایاب و ذهاب  کارشناسان ارشد و روسای پالایشگاه اختصاص داده شده بود. عموم ماموریت‌‌‌های روسای واحدها به ماهشهر، اهواز و مسجدسلیمان بود. ماموریت‌ها متنوع بود و من برحسب گفتگو با آنان  به برخی جزییات آگاهی می‌یافتم.  سرکشی و بازدید نوبه ای و انعقاد قرارداد و دعاوی حقوقی و ماموریت‌‌‌های درمانی پزشکان بیمارستان ابادان از آن جمله بودند. برخی کارشناسان به دلیل اهمیت ماموریت شان با هواپیما به مقصد اعزام می‌شدند. 

بعضی از پزشکان شرکت نفت آبادان  پروازی بودند که جهت معالجه بیماران خود ازآبادان با پرواز به مناطق شهرهای مسجدسلیمان، اهواز، آغاجاری، امیدیه، خارگ وگچساران اعزام می‌شدند. من اغلب انان را می‌شناختم. 

تاکسیرانی با فرودگاه فاصله چندانی نداشت.

 محل فرودگاه شرکت نفت آبادان  درمجاورت فرودگاه بین المللی آبادان بود.  به طور معمول چهار یا پنج دستگاه هواپیمای فوکر متعلق به پالایشگاه آبادان آماده عملیات بود. خاطر نشان میکنم محل فرودگاه درمحوطه  بلوارشهید یاسینی فعلی روبروی پیتزا انسی بود. قسمتی از آشیانه و سالن فرودگاه تخریب وبه پارک هفده هکتاری تبدیل شد.

   سرویس ایاب ذهاب خلبانان و پرسنل هواپیمایی توسط چهار دستگاه مینی بوس تاکسیرانی انجام میگرفت. 

درآبانماه سال ۱۳۵۴ آقای جادرحدیده قراردادی دیگر با شرکت نفت تنظیم وشعبه تاکسیرانی  در بندرماهشهر ناحیه صنعتی تاسیس گردید.  من برای راه اندازی و انجام امور مدتی درآنجا فعالیت داشتم. پس از تامین پرسنل به آبادان بازگشتم، شماره تلفن تاکسیرانی ماهشهر ۶۰۶ بود. 

تاکسیرانی بریم تا اوایل جنگ تحمیلی فعالیت داشت و به اغلب خودروها به علت اصابت ترکش بمب و خمپاره آسیب رسید. 

سپس برای همیشه تعطیل و به فراموش خانه تاریخ سپرده شد. پس ازقبول قطعنامه و بازگشت به آبادان محل تاکسیرانی توسط مسئولین بازسازی وقت تخریب و بطور کل از نقشه محوگردید. 

یاد همه کارکنان تاکسیرانی ایران گرامی‌باد.

دوستان این روایت ادامه دارد و با تصاویر و خاطرات پیشکسوتان ابادانی تقدیم شما می‌شود.

نویسنده: جاسم عیدانی اردیبهشت 1400